เด็กไทย มีสิทธิ์ได้เงินช่วยเหลืออะไรบ้าง

เกิดเป็นเด็กไทยต้องมีสิทธิ เพื่อให้อนาคตของชาติได้รับความคุ้มครองสิทธิในชีวิต สุขภาพ สิทธิด้านการศึกษาอย่างทั่วถึง เพราะวัยเด็กเป็นวัยที่สำคัญที่ต้องได้รับโอกาสในการเติบโต พัฒนา และช่วยเหลืออย่างเท่าเทียม บทความนี้ จะพาไปดูว่ามีสิทธิอะไรบ้างที่เด็กทุกคนจะได้รับ ตั้งแต่เกิดจนกระทั่งเติบโตขึ้น

สารบัญ

Link ที่เกี่ยวข้อง

ตรวจสอบสิทธิและผลลงทะเบียน

สอบถามข้อมูลสวัสดิการเด็ก

ทำแบบทดสอบสิทธิ

“เด็ก” คือใคร

คำจำกัดความในทางกฎหมายของ “เด็ก” คือ ผู้เยาว์ หรือ คนที่อายุต่ำกว่า 18 ปี ยังไม่บรรลุนิติภาวะ และได้รับความคุ้มครองทางกฎหมาย ให้ได้รับการช่วยเหลือ มีสวัสดิภาพ สิทธิในด้านต่าง ๆ ภายใต้อนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็ก โดยสิทธิที่เด็กจะได้รับต้องมีความเท่าเทียมและไม่ถูกละเมิด

เด็ก และ เยาวชน ต่างกันอย่างไร?

แม้ว่า “เด็ก” และ “เยาวชน” จะมีความหมายที่ใกล้เคียงกัน แต่สามารถให้คำจำกัดความออกมาได้ คือ เด็ก คือคนที่ต้องได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิดจากผู้ปกครอง ส่วนเยาวชน คือ คนที่มีช่วงวัยอยู่ระหว่างเด็กและผู้ใหญ่ อาจต้องมีคนช่วยดูแล แต่ไม่ต้องใกล้ชิดเท่ากับเด็ก

	เด็ก	เยาวชน
พ.ร.บ. ศาลเยาวชนและครอบครัว	15 ปี	15 -17 ปี
กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.)	18 ปี	18 -25 ปี
กฎหมายแพ่งและพาณิชย์	ผู้เยาว์อายุน้อยกว่า 20 ปี

4 สิทธิเด็กที่ควรรู้

ถึงจะเป็นเด็ก แต่ก็ต้องได้รับสวัสดิการด้วยเหมือนกัน ประเทศไทยได้ลงนามเข้าเป็นภาคีอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็ก เมื่อวันที่ 12 กุมภาพันธ์ 2535 จึงได้มีการบังคับใช้สิทธิตามอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็ก (Convention on the Right of the Child) ซึ่งตัวอนุสัญญาฯ มีทั้งหมด 54 ข้อ แต่สาระสำคัญนั้นจะครอบคลุมเรื่องสิทธิของเด็ก 4 ด้านด้วยกัน ตั้งแต่ลืมตาดูโลกจนเติบโต ดังนี้

สิทธิ	รายละเอียด
สิทธิที่จะมีชีวิตรอด	เริ่มตั้งแต่เกิดโดยครอบคลุมตั้งแต่ สิทธิที่จะมีชีวิตรอดปลอดภัย สิทธิที่จะได้รับการแจ้งเกิด สิทธิที่จะมีชื่อ สิทธิที่จะได้รับสัญชาติ สิทธิที่จะได้รับการเลี้ยงดูจากพ่อแม่และได้รับการปกป้องคุ้มครองอย่างเหมาะสม
สิทธิที่จะได้รับการปกป้องคุ้มครอง	ได้รับความคุ้มครองจากการทารุณกรรมทุกรูปแบบ การทารุณกรรมทางร่างกาย จิตใจ การทารุณกรรมทางเพศ รวมถึงการล่วงละเมิดทางเพศ การใช้ประโยชน์จากเด็กในทุกรูปแบบ เช่น การค้าประเวณีเด็ก การขายเด็ก การนำเด็กไปใช้ขอทาน หรือการลักพาเด็ก การคุ้มครองในเรื่องสารเสพติด สารอันตราย สารมีพิษ และสิ่งเสพติด
สิทธิที่จะได้รับการพัฒนา	เด็กมีสิทธิที่จะได้รับการพัฒนาในด้านต่าง ๆ การพัฒนาในระดับปฐมวัย การศึกษาอย่างมีคุณภาพ หรือ ได้รับการศึกษาขั้นพื้นฐาน 12 ปี ได้รับข้อมูลข่าวสารจากสื่อที่หลากหลาย โดยมีพ่อแม่เป็นผู้คอยช่วยแนะนำ เด็กที่มีความจำเป็นพิเศษ เช่น เด็กพิการ ต้องได้รับการดูแลให้มีชีวิตที่ดี ได้รับโอกาสพัฒนาและการศึกษาที่เหมาะสมจนเติบโตพึ่งพาตนเองได้อย่างเต็มศักยภาพ ตลอดจนมีส่วนร่วมในชุมชน สิทธิด้านการพัฒนานี้นี้ยังรวมถึงการต่อยอดไปสู่ทักษะเฉพาะต่างๆ
สิทธิที่จะมีส่วนร่วม	เป็นสิทธิที่ให้ความสำคัญกับ การแสดงออกด้านความคิด การแสดงออกด้านการกระทำ การตัดสินใจและการปกป้องเรียกร้องผลกระทบที่มีผลกับชีวิตความเป็นอยู่ของเด็ก แต่ต้องไม่กระทบสิทธิและเสรีภาพของบุคคลอื่น

สิทธิเด็กทั้ง 4 ด้านเป็นสิ่งที่ประเทศ ไทยได้ปฏิบัติตามข้อตกลงในอนุสัญญามาโดยตลอด และให้การสนับสนุนเด็กเป็นอย่างดี โดยจะเห็นได้จากการมีสวัสดิการและเงินช่วยเหลือดูแลเด็กในช่วงอายุต่าง ๆ ซึ่งครอบคลุมตั้งแต่แรกเกิด จนกระทั่งเติบโตขึ้น

สิทธิและสวัสดิการช่วยเหลือเด็กไทย

ตามอนุสัญญาสิทธิเด็กข้อที่ 26 ระบุว่า “รัฐควรให้ความช่วยเหลือ ทั้งทางการเงิน และด้านอื่น ๆ แก่เด็กที่ครอบครัวยากจน” ฉะนั้นเพื่อให้เด็กได้รับการพัฒนาและสิทธิขั้นพื้นฐานที่เท่าเทียมกันตั้งแต่เกิด จึงได้มีโครงการและสวัสดิการให้เงินช่วยเหลือกับเด็กผ่านผู้ปกครอง เพื่อช่วยเหลือให้เด็กมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ซึ่งมีอยู่ด้วยกันหลายโครงการ ดังนี้

เงินอุดหนุนเพื่อการเลี้ยงดูเด็กแรกเกิด (แรกเกิด-6 ปี)

เป็นสวัสดิการที่อยู่ในความดูแลของกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) ที่จะช่วยแบ่งเบาภาระค่าใช้จ่ายในการเลี้ยงดูเด็กในครอบครัวที่มีรายได้เฉลี่ยไม่เกิน 100,000 บาท/ปี โดยจะช่วยเหลือเป็นเงินให้กับผู้ปกครองจำนวน 600 บาท/เดือน ตั้งแต่แรกเกิดจนถึงอายุ 6 ปี เพียงการลงทะเบียนครั้งเดียว (ยกเว้นมีลูกเพิ่ม)

เงินสงเคราะห์เด็กในครอบครัวยากจน (แรกเกิด - 18 ปี, 20 ปี)

เป็นเงินช่วยเหลือจากกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) ที่ให้กับครอบครัวผู้มีรายได้น้อยและเดือดร้อนด้านการเงินจนไม่สามารถเลี้ยงดูเด็กได้ โดยจะได้รับเงินช่วยเหลือ 1000 บาท/คน/เดือน หากมีลูกสองคนขึ้นไปหรือมีสิทธิได้เงินสูงสุด 3,000 บาท/เดือน

เงินสงเคราะห์บุตรประกันสังคม (แรกเกิด-6 ปี)

เป็นสิทธิประโยนช์จากสำนักงานประกันสังคมที่ให้กับผู้ประกันตน มาตรา 33 และ 39 และ 40 (ทางเลือกที่ 3) โดยจะได้รับเงินเดือนละ 800 บาท และ 200 บาท (สำหรับมาตรา 40 ทางเลือกที่ 3)

	เงินอุดหนุนเด็กแรกเกิด	เงินสงเคราะห์เด็กในครอบครัวยากจน	เงินสงเคราะห์บุตร
เป้าหมายของโครงการ	เพื่อแบ่งเบาภาระในการเลี้ยงดูเด็กแรกเกิด	เพื่อช่วยเหลือสงเคราะห์เด็กในครอบครัวยากจน	เพื่อเป็นสิทธิตอบแทนอย่างหนึ่งสำหรับผู้ประกันตน และเพื่อแบ่งเบาภาระในการเลี้ยงดูบุตร
อายุ	0 - 6 ปี	0 - 18 ปี / กำลังเรียนอยู่ อายุไม่เกิน 20 ปี	0 - 6 ปี
จำนวนเงินที่ได้	600 บาท/ เดือน	1,000 บาท/เดือน	800 บาท/ เดือน
ผู้ได้รับสิทธิ	ครอบครัวที่มีรายได้เฉลี่ยไม่เกิน 100,000 บาท/ปี (เช็กคุณสมบัติ ที่นี่)	ครอบครัวที่ยากจน ประสบปัญหาหรือขาดแคลน (เช็กคุณสมบัติ ที่นี่)	ผู้ประกัน ม.33, 39 และ ม.40 ทางเลือกที่ 3 (200 บาท/ เดือน)
หน่วยงานที่รับผิดชอบ	กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์	กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์	กองทุนประกันสังคม กระทรวงแรงงาน

เด็กไม่ได้เป็นเพียงมนุษย์ตัวจิ๋วที่จะเติบโตเป็นผู้ใหญ่ในอนาคตเท่านั้น สิทธิและความช่วยเหลือที่เด็กจะได้รับนั้นมีความสำคัญ เพื่อให้เด็กสามารถเติบโตได้อย่างมีคุณภาพชีวิตที่ดี และต้องได้รับการดูแลช่วยเหลืออย่างเต็มที่ นับตั้งแต่ลืมตาขึ้นมาดูโลก จนกระทั่งเติบโตเป็นผู้ใหญ่ ผู้ปกครองจึงต้องให้ความสำคัญกับสิทธิที่เด็กควรจะได้รับ หากผู้ใหญ่ในบ้านไม่สามารถให้ความช่วยเหลือกับเด็กได้ ยังมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้องที่สามารถเข้าถึงและขอรับความช่วยเหลือได้ เพราะเด็กไทยจะต้องได้รับการดูแลที่เท่าเทียมทั่วถึง